Milieu-impact spirulinaburger vs. rundsburger? 1-0.

LCA – Maestro

04 2024

Dat microalgen veel voordelen hebben, doen we uitgebreid uit de doeken op deze website. Maar wat betekent dit precies voor de producten op ons bord? Bijvoorbeeld, hoe ziet de milieu-impact van een spirulina burger eruit? En hoe kan je die vergelijken met een klassieke rundsburger? Samen met Ecotarian gaan we op zoek naar het antwoord. 

LCA-watte?

Om de milieu-impact van producten, organisaties of projecten te berekenen wordt er steeds vaker een beroep gedaan op LCA’s: Life Cycle Assessments, of levenscyclusanalyses. Zoals de naam doet vermoeden kijkt men bij dit soort analyses naar elke stap in het proces: van grondstoffen, productie, consumptie en afval tot transport. Zo kijkt men naar welke inputs er nodig zijn, hoeveel water, energie, materialen, kunstmest…? En welke emissies worden uitgestoten? Zijn er bijvoorbeeld bepaalde vormen van vervuiling of broeikasgassen? Zo bouwen onderzoekers vanuit grote databanken allerlei modellen die de effecten op allerlei milieu-uitdagingen meten, denk aan klimaatverandering, verzuring van het water of het inpalmen van natuur.
Ecotarian is een Brusselse start-up die sinds 2021 aan de slag gaat met LCA’s voor voeding. Lise van Ecotarian vertelt waarom: “Wat op ons menu staat, heeft een grote impact. “We willen het makkelijker maken voor consumenten om hun impact te begrijpen en te verlagen.” In hun analyses focussen ze op vier specifieke impact categorieën: uitstoot van broeikasgassen (in kg CO₂ equivalent), landgebruik (in m²), watergebruik (in liter) en het gebruik van kunstmest (in kg). Met hun toepassingen kan je de impact van ingrediënten, recepten en zelfs hele menu’s berekenen.

De geboorte van de spirulinaburger

Koen Fauconnier van Agraqua ontwikkelde de spirulinaburger in samenwerking met studentes Cathy Wasylewsky en Fien Van Mierlo uit de Bachelor Voedings- en Dieetkunde van hogeschool Thomas More. Het volledige recept is natuurlijk geheim, maar de burger bevat onder andere gele erwten, gegrilde groenten, havermoutmeel en natuurlijk spirulinapoeder voor extra eiwitten en vitaminen. De burger wordt geserveerd met een fris slaatje, srirachamayonaise en een bruine pistolet. Koen is enthousiast: “Deze burger is gezond en lekker. Ze bevat meer dan 10 gram eiwitten maar is tegelijk laag in vetten en suikers.”

Lekker, gezond en lage impact

Hoe ziet de impact van de spirulinaburger er uit? Is ze naast lekker en gezond ook een cadeau voor onze planeet? Robert van Ecotarian ging aan de slag met het recept van Koen. Ecotarian gebruikt daarvoor de bekende Franse databank Agribalyse. Daar zijn ontzettend veel LCA-data voor allerlei ingrediënten in opgeslagen. Per ingrediënt kan je de impact zien voor verschillende categorieën en de assumpties die gemaakt zijn voor bijvoorbeeld het productieproces. Robert geeft meer uitleg: “Spirulina is al aanwezig in deze databank als ingrediënt, dat maakte de analyse gemakkelijker. Dit is een eerste analyse waarbij we geen aanpassingen gemaakt hebben. Als Koen zou willen zou hij zijn specifieke productieproces kunnen modelleren in de software. Zo zouden de data nog betrouwbaarder zijn. Maar nu geven ze al een goede eerste indicatie.”
Ecotarian probeert gebruikers ook te helpen om de resultaten te interpreteren. Hoe scoort een recept in vergelijking met een gemiddelde maaltijd? Voor de spirulinaburger kan je zien dat 4 van de 4 categorieën op groen staan: de impact is (veel) lager dan gemiddeld.

De betekenis van de data wordt nog duidelijker wanneer je de spirulinaburger vergelijkt met een product dat het mogelijk vervangt, bijvoorbeeld een klassieke rundsburger (98% rundvlees, het broodje en de salade zijn hetzelfde maar de mayonaise is niet volledig plantaardig.) Het is onmiddellijk duidelijk dat de impact van de rundsburger veel hoger is. 3 van de 4 categorieën zijn “veel hoger” dan gemiddeld, qua waterverbruik schommelt de burger wel rond het gemiddelde. Om dit even behapbaar te maken, kan je de CO₂-equivalent vergelijken met het aantal gereden kilometers met een auto; de spirulina-burger komt overeen met 2,9 km, terwijl de gewone burger equivalent is aan 35,7 km rijden met de auto.

Meten is weten

LCA’s kunnen ons helpen om met een objectieve milieu-bril naar de gerechten op ons bord te kijken. Op basis van de data in de agribalyse databank kunnen we concluderen dat zeker voor klimaat, dit recept zijn beloftes waarmaakt: de impact is bijna 10 keer lager dan een klassieke rundsburger.

Meer informatie over Ecotarian is te vinden op hun website: https://www.becomeecoterian.com

Het Maestro project kwam tot stand met steun van de Vlaamse Overheid, Agentschap Landbouw en Zeevisserij.